Data newydd gan Media Cymru yn cyflwyno’r achos dros fuddsoddiad hirdymor mewn ymchwil a datblygu yn niwydiannau creadigol Cymru sydd werth £5bn

Mae ymgyrch newydd Media Cymru, Tanio’r Dyfodol | Fuelling the Future, yn tynnu sylw at effaith buddsoddi mewn ymchwil, datblygu ac arloesedd yng Nghymru, sy’n gwneud cyfraniad sylweddol i ysgogi cynhyrchiant, twf ac arloesedd mewn economïau lleol a rhanbarthol.   

Mae dadansoddiad economaidd diweddaraf Media Cymru (data 2023) yn dangos diwydiannau creadigol sy’n economaidd werthfawr, ond eto’n fregus, ac sy’n cefnogi dros 100,000 o swyddi yng Nghymru – bron i 7% o gyflogaeth Cymru – mewn 11,740 o fentrau. Cafwyd cynnydd o 20% yn nhrosiant y sector o £5bn yn y cyfnod rhwng 2022 a 2023. Ar gyfartaledd, cafwyd cynnydd o 750 o fusnesau yn y sector bob blwyddyn ers 2019, gyda thros hanner (54%) o weithlu diwydiannau creadigol Cymru ym Mhrifddinas-Ranbarth Caerdydd.  

Mae busnesau creadigol a gweithwyr llawrydd wedi cael cymorth i dyfu gan raglen twf economaidd sy’n seiliedig ar leoedd Media Cymru. Trwy gyfres o alwadau ariannu wedi’u targedu ers 2022, mae Media Cymru wedi buddsoddi dros £4.4 miliwn yn y sector drwy ei Ffrwd Arloesedd. Yn ogystal, mae’r consortiwm sy’n cynnwys 22 partner wedi helpu i gefnogi ecosystem weithredol – gan ddarparu cynllunio sy’n canolbwyntio ar ddefnyddwyr, arbenigedd masnacheiddio a hyfforddiant pwrpasol yn ogystal ag amrywiol gyfleoedd i rwydweithio a rhannu gwybodaeth.      

Mae Tanio’r Dyfodol yn dangos manteision harneisio grym arloesedd. Mae Media Cymru bellach yn galw ar lunwyr polisi i flaenoriaethu buddsoddiad hirdymor, cynaliadwy mewn gweithgarwch arloesedd i gefnogi’r diwydiannau creadigol, sy’n ysgogwr economaidd allweddol.     

Mae’r Athro Justin Lewis, Cyfarwyddwr Media Cymru, yn egluro bod y data diweddaraf hwn nid yn unig yn adlewyrchu twf, ond hefyd werth systemig ymchwil, datblygu ac arloesedd i’r diwydiannau creadigol.  

Dywedodd yr Athro Lewis: “Mae ein data yn dangos nid yn unig gyflymder y twf ond hefyd yr effeithiau pwysig ar y rhanbarth a’r economi ehangach. Mae gan ddiwydiannau creadigol heriau unigryw o ran arloesedd. Mae 95% o’r busnesau’n fach ac yn aml heb y gallu i ymchwilio, datblygu ac arloesi. Ond mae ein gwaith ym Mhrifddinas-Ranbarth Caerdydd – gyda Media Cymru, ac yn flaenorol, gyda’r rhaglen arloesi Clwstwr – wedi dangos y gall adeiladu ecosystem arloesedd gefnogol gynhyrchu enillion economaidd ymarferol. Am bob £1 a fuddsoddir mewn ymchwil, datblygu ac arloesedd, ychwanegir £6 at yr economi. Mae’r cynnydd hwn yn dangos y math o werth strategol y gall y sector ei ddarparu a pham ei bod yn hanfodol cael cynllun cymorth hirdymor ar gyfer arloesedd creadigol.”  

Mae cryfder Caerdydd ym maes cynhyrchu’r cyfryngau yn golygu ei bod yn yr haen uchaf o ganolfannau’r DU o ran allbwn creadigol, ochr yn ochr â Llundain a Manceinion.  

Mae’r Athro Sara Pepper, Dirprwy Gyfarwyddwr Media Cymru yn credu bod cefnogaeth barhaus i arloesedd yn hanfodol er mwyn cynnal momentwm wrth droi Prifddinas Ranbarth Caerdydd yn ganolbwynt byd-eang ar gyfer arloesedd yn y cyfryngau.   

Dywedodd: “Rydyn ni wedi gweld busnesau yn y diwydiannau creadigol yn ymdrin ag amrywiaeth eang o heriau dros y bum mlynedd ddiwethaf. O effeithiau’r pandemig byd-eang a gweithredu diwydiannol yn yr UD i aflonyddwch digidol parhaus, newidiadau o ran hoffterau ac ymddygiad y gynulleidfa ac ansicrwydd economaidd. Mae’r sector wedi dangos gwydnwch rhyfeddol ac er bod rhai busnesau’n teimlo’n ansicr ynghylch y dyfodol hirdymor, mae’r diwydiant yn ei gyfanrwydd yn parhau’n hyblyg, yn greadigol ac â’r gallu i ymdopi â heriau. Mae clwstwr creadigol yn dod i’r amlwg ym Mhrifddinas-Ranbarth Caerdydd sy’n deall ac yn elwa o weithgarwch ymchwil datblygu ac arloesedd, gyda buddsoddiad o’r math yn uniongyrchol gysylltiedig â thwf a chynhyrchiant. Ond er mwyn cynnal hyn, mae angen fframweithiau polisi a strwythurau ariannu sy’n cydnabod ac yn atgyfnerthu gwerth gweithgarwch arloesedd wedi’i dargedu at anghenion y sector cymhleth hwn.”  

Mae ymgyrch Media Cymru yn tynnu sylw at nifer o fentrau creadigol yng Nghymru, o stiwdios annibynnol i ddatblygwyr gemau rhyngweithiol, ac yn arddangos eu llwyddiannau o ran arloesedd. Y nod hefyd yw annog mwy o fusnesau i fabwysiadu modelau dan arweiniad arloesedd er mwyn parhau’n gystadleuol mewn marchnad fyd-eang sy’n esblygu’n gyflym.   

Ymhlith astudiaethau achos yr ymgyrch mae cyfleuster cynhyrchu rhithwir fivefold studios, cwmnïau cynhyrchu Boom Cymru a Rondo Media, Canolfan Ddarlledu Whisper Cymru, Asiantaeth Gwasanaeth Cynulleidfa Dark Arts Digital, BBC Cymru Wales a’r Cyhoeddwr Gemau Wales Interactive.